Kuran’a göre Cehennem nedir? Tüm imansızların ebedi ikamet edecekleri yer olan cehennem dünyada zillet; ahirette “ateş” azabı olarak karşımıza çıkar. Ama, bunlar, Allah’ın adalet ve ilmine dayalı olarak ortaya çıkar.Kuran’ı Kerim’de pek çok ayet,hem dünya hem de ahiret için Allah’ın Varlığına, Kudretine, İlmine ve Adaletine işaret etmektedir .Bu yüzden de Kuran’da Allah’a imanla, ahirete iman birlikte zikredilir. Ahirete geçiş, yeniden diriliş, hesap günü, kıyamet “Alim” olan Allah’ın ilmini göz önüne sererken; hesap gününün varlığı ve işleyişi, adalet “Adil” olan Allah cc. tarafından yönetilmektedir.
Allah bu dünyada zulmeden zalimleri, iki yüzlü davranan münafıkları, Allah yolundan alıkoymak isteyen kafirleri, Allah’a benzer, eş koşan müşrikleri ve günahkarları ahiretteki ” hesap günü , yani yevmüd-din, yani amellere karşılık verileceği gün” ile uyarmıştır. Öte yandan, hesap gününde müminlere yaptıkları iyi amellerin neticesi olarak çok büyük mükafatlar, nimetler ve ecirler verileceğini müjdelemiştir. Diğer bir ifade ile ahirette “hesap gününde” zalimlerinde, mazlumlarında; imanlıların da imansızların da, kafir cinlerle şeytanların da hesaplarının görüleceğini beyan buyurmuştur. Mutlak adaletin, ahirette Allah huzurunda tecelli edeceği beyan buyurulmaktadır.
Ahiret kavramı, birbirine zıt iki fikri/kavramı/olguyu içinde barındırır: Cennet ve Cehennem. Cennet ve cehennem, her insanın dünya hayatı ile doğrudan bağlantılıdır. Zaten, Kuran’da çoğunlukla dünya ve ahiret kavramları birbirinin karşısına konmuşlardır. Cennet ve Cehennemin dünya yaşantımızla olan bağlantıları: ” iman-küfr ya da iman /inkar; adalet-zülum; ilahi adalet/ahlak” alanlarıyla ilişkilidirler, çok da önemlidirler. Ayetlerdeki ” cehennem” kavramının etkilediği, örneğin, ateş, ilişkili ve bağlantılı olduğu, örneğin alev, ilaveten çağrışımlı olduğu, örneğin azab vb. gibi alanları saptamak için, cehennemin tanımının Kuran’a dayalı olarak elde edilmesi önemlidir.
Kuran’da cehennem nasıl tanımlanmıştır? ” Allah’ı tanımadıkları için imansız olarak can vermiş insanlarla (Al-i İmran 196-198); insanların bir çoğunu doğru yoldan saptırmış olan kafir cinlerin (Enam 128); ve lanetlenmiş olan şeytanların (Araf 16; Nisa 121); bu dünyada işledikleri büyük günah, zülum ve kötülükleri nedeniyle; ahirette, Allah’ın huzurunda hesap verdikten sonra; o kötü amellerinin karşılığına denk olarak kendilerine birbirinden farklı azab ve cezaların uygulanacağı; alevli ateşle hazırlanmış (Ahzab 64); 7 kapıdan oluşan (Hicr 44) bir ikametgah yeri. Uzun bir tanım oldu, ancak dikkat ederseniz, tanımda yer alan her ayet bizi başka bir ayetteki kavrama yönlendirmekte; böylelikle her bir ayetin vurguladığı “mana”ya ve anlama kuvvetle nüfuz etmemiz için bize imkan sağlamaktadır.
Cehennem kavramının alanını anlamak ve kavramı analiz edip açıklamak için öncelikle Allah-insan-cin-şeytan- dünya-ahiret-iman-küfür arasındaki ilişkiyi belirlemek ve tüm bu terimlerin ana hatlarını bir bütünlük içinde ortaya koymak gerekir. Bunu, bu kategorinin ilerleyen bölümlerinde ele alacağım. Şimdi,Kuran’la ilgili bilmemiz gereken çok önemli bir hakikat daha var; “Kuran kavramları ancak ve ancak ayetlerde beyan buyurulan birbirine zıt tanımların/kelimelerin ya da kavramların birbirleriyle olan ilişkileri içinde bir anlam kazanırlar. Buna “ZIT KUTUPLULUK KURALI =POLARİTE” denir ve olağanüstü önemlidir. Çünkü, kelam ve felsefi açıdan Kuran ,zıt kutupluluk prensibi üzerine kurulmuştur. Evren ve Varlıklar da yaşamlarını polariteye dayalı olarak sürdürürler. Herhangi bir alanın özel ya da genel mahiyeti ancak böyle anlasılıp kavranabilir. Örneğin, insan kavramını ele alalım: En genel anlamıyla insan “yaratılmış olan”dır. İnsan kavramının zıddı nedir? Yaratılmamış olandır yani “yaratandır;O da Allah’tır. Allah- İnsan kavramı zıt kutupludur.https://kurandakihayat.com
Kuran’da ayrıca “zıtlıkların uyumu da” çok önemli bir olgudur: Örneğin, “hayat (yaşam)-ölüm zıt kutupluluğunu ele alalım.İnsan doğar-yaşar ve ölür. ayetlerde de buyurulur: “Her nefis ölümü tadacaktır (Ankebut 57) Bu ayete kimsenin itrazı olmamıştır.Kutuplarda yaşayan da kabul etmiştir; ekvatorda yaşayanda. Hayatın karşısında zıddı olan ölüm vardır. ama doğan herkesin öldüğüne şahit olduğumuz için asla itiraz etmeyiz. Buna, “zıtlıkların uyumu” denir.Örneğin, bir ayetle açıklayalım: “Allah diriden ölü çıkarır; ölüdende diri çıkarır…”(Rum19). Allah’ın diriden ölü çıkardığı her gün şahid olunan bir şey. buna itiraz yok. ama ayetin devamı “ölüden diri çıkarır”a gelince ,kızılca kıyamet burada kopar. Tüm insanlık tarihinde de hep kopmuştur. Ahireti, yeniden dirilmeyi, kıyameti, hesap gününü, Allah’ı inkar edenler , bu ayetleri tebliğ eden peygamberlerin bir kısmını öldürmüşler; veya eziyet etmişler, ya da yurtlarından çıkarmışlardır.
Kuran, insanların büyük bir çoğunluğunun cehalet ve delalette olmaları nedeniyle küfre saptıklarını, şeytana uyduklarını; doğru yolu görseler bile o yolu “doğru” kabul etmediklerini beyan buyurur. Bu alan, cehennem, devasa bir alandır. Size bu kategorıde yazacaklarımı şöyle özetleyebilirim: Öncelikli olarak Allah’ın Varlığına imanı ele alacağım, Allah’a iman etmeyen ahirete de; peygamberlere de, meleklere de, Kuran’a da iman etmeyecektir. Ben, İHLAS SURESİ ve İhlas’ın bir nevi benzeri olan bir ayet ile Allah’ın Varlığına yöneleceğim; O’nun gerçekliğini, hakikatini anlatacağım. Önce bunu okuyacaksınız. Sonra gayba iman yani ahirete yöneleceğim. Ahiret alemi aşamaları olan “Haşr, Mizan, Amel defteri, Şefaat ve Sırat köprüsü” tek tek ele alındıktan sonra ” Cehennem ehli ” ile tanışma vakti gelmiş olacak. Örneğin kafir, müşrik, münafık, zalim vb. hangi günahlarından ötürü cehennemi hak etmiştir? Bilmemiz gerekiyor. Çünkü, Rabbimiz her birisini bize tek tek tanıtmış ve onları bizim de tanımamızı emretmiştir; hatta kafir olarak can verenlerin namazlarının kılınmamasını da emretmiştir. (Tevbe 84); onlarla dostluk etmemizi yasaklamıştır: (Mümtehine 13). Kafirlere, dua etmemiz de yasaklananlar arasındadır:” cehennemlik oldukları anlaşıldıktan sonra akraba dahi olsalar, müşrikler için mağfiret dilemek, Peygambere ve müminlere yaraşmaz” (Tevbe 113). Şeytan ve cin varlıkları da burada ele alınacaktır. Kısacası, uzun soluklu bir maratona çıkacağız bu kavramla.
Gelecek yazı, bir başka boş kategoriyi doldurmak için yazıldı. Ebedi hayatın başlangıcı olan ÖLÜMÜ anlatacağım. https://twitter.com/anaskaroglu
Görüşmek üzere…
:
Ayşe N. Aşkaroğlu
Çok harika